یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحا... فملاقیه
راغب گفته کلمه "کدح" به معنای تلاش کردن و رنج بردن و خسته شدن است.
و حنه پنداشته که..
یک– مخاطب آیه شریفه یا ایها الانسان است، مطلق انسان، نه یا ایها المسلمین، نه یا ایها المومنین و نه حتی یا ایها الرسول.
دو– ساختار جمله نه امری است و نه توصیه‌ای، نمی‌فرماید که یا ایها الانسان تو باید کادحی کنی یا بهتر است کادح باشی، می‌فرماید که همانا تو کادح هستی.
سه– انتخاب واژه
کادح و تکرار دوباره آن در همین جمله تامل برانگیز است، گویی که آدمی‌زاد نه تنها
حالاحالاها کادح است، بلکه حتا قرار است که با شدت و
حدت روزافزونی و به قول معروف با گوشت و پوست و استخوان کادحی را بچشد.
چهار – نکته بسیار رمزآلود آیه شریفه اضافه نمودن "الی ربک" به کادح است.
پنج – و این عبارت آخر که ویران می‌کند، پس همانا تو او را ملاقات کننده‌ای، بی هیچ چون و چرا و اما و اگری.
ترجمه فولادوند: اى انسان، حقّاً که تو به سوى پروردگار خود بسختى در تلاشى، و او را ملاقات خواهى کرد.
ترجمه مجتبوی: اى آدمى، همانا تو به سوى پروردگارت سخت کوشنده و رونده‌اى، پس او را دیدار خواهى کرد.
ترجمه بهرام پور: اى انسان! مسلما تو با تلاش و رنجى فراوان به سوى پروردگارت میروى، پس دیدارش خواهى کرد.
ترجمه صادقی تهرانی: هان ای انسان! بی‌گمان تو سوی پروردگار خود در تلاشی. پس او را ملاقات‌کننده‌ای.
ترجمه معزی: ای انسان همانا توئی رنج‌برنده بسوی پروردگار خویش رنجی را پس رسنده‌ای بدان.
